Strak georganiseerd en netjes in het pak, dat is het minste wat je kan zeggen van de vele heerlijke sushihapjes die uit de Japanse maatschappij zijn overgewaaid. De strakke organisatie uit zich in een welbepaalde volgorde die bij de opbouw van de sushi moet worden gerespecteerd. Het nette pak wordt vertegenwoordigd door de versheid van de ingrediënten en het majestueuze uitzicht uitgaande van een veelal mondpassend gerecht.
Strak georganiseerd en netjes in het pak zijn ook de vele Japanners die dagelijks in ochtend- en avondspits het welgeorganiseerde verkeer in Tokio, Kobe en andere Japanse grootsteden trotseren. Als je het nog niet live hebt meegemaakt, werden er via je netvliezen al zeker mediabeelden van de overbevolkte, maar toch steeds stipt rijdende Japanse metrostellen naar je hersenen gebracht. Van efficiënt massatransport gesproken.
Als je dan naar bepaalde Japanse restaurants gaat, heb je de combinatie van beiden. Sushi’s die via een lopende band netjes opgelijnd en ‘al dan niet en masse’ de hongerige magen bereiken. U besefte het misschien nog niet, maar de snelheid en frequentie waarmee uw favoriete kleurrijke hapje uw hongerige zelve bereikt, is afhankelijk van het uur waarop u ter tafel schrijdt. Arriveer je bij aanvang van een ‘service’ – zoals je dat tegenwoordig moet noemen – of al bijna aan het eind, een andere culinaire ervaring zal uw aandeel zijn.
Scenario 1: Je komt aan bij aanvang van de service. De koks – uiteraard ook strak in het witte pak - plaatsen de 20 verschillende soorten sushi netjes één voor één op de band. Het is net een kralenketting waar bolletjes met diverse kleuren elkaar steeds in eenzelfde kleurenvolgorde opvolgen. Neemt er iemand net voor jouw neus jouw favoriete sushi van de band, geen nood, want snel erna volgt dat specifieke sushi’s evenbeeld om alsnog toe te kunnen happen. Arriveer je dus bij het begin van de service, dan hoef je allesbehalve lang op het door jouw gegeerde kleinood te wachten. Sushi’s passeren en masse je neus en er komt geen enkel moment waarop het massatransport jouw eetlust zal doen wachten, ook niet als je voor jouw favoriete schoteltje gaat.
Scenario 2: Je arriveert tegen het einde van de service. De koks – nog steeds in strak pak, nu wit met misschien al wat culinaire vlekken – zien met lede ogen de aantallen bezoekers aan hun tafels al wat zakken. De band staat dus niet meer helemaal vol, want de koks maken al wat minder van die begeerde Japanse hapjes om te vermijden dat er al teveel bij het afval belanden. Bijkomende situatie: 5 van de 20 sushi’s zijn die dag duidelijk wat minder in trek, dus daarvan gaan de koks er verhoudingsgewijs ook al heel wat minder maken. En dan ben jij natuurlijk net die restaurantbezoeker met net die smaakpapillen die je net bij 1 van die 5 sushi’s naar het opperste culinaire genot brengen. En als klap op de vuurpijl is er dan nog die ene persoon die aan een tafeltje zit dat door de immer draaiende transportband vóór jouw wordt gevoed. Net die ene die blijkbaar hetzelfde smaakgevoel heeft als jou en dus met jouw lievelingshapje gaat lopen.
De late aankomst maakt dat je berehonger hebt, maar net op dat ogenblik wordt je eetlust geremd door een ander massatransportregime dan dat dat je had mogen genieten als je een uurtje eerder je benen onder tafel had geschoven.
Naast het culinaire genot en het genieten van het fijne gezelschap leidt heerlijk tafelen ook tot allerhande zich in ons lichaam afspelende chemische processen. Een deel van die processen brengen je hersenen binnen afzienbare tijd naar het zaligmakende gevoel van verzadigdheid. Kom je vroeg in de service dan kan je dat gevoel snel en op basis van je favoriete hapjes bereiken. Kom je laat, dan zal het wat langer duren alvorens de verzadigdheid je komt verblijden, helemaal zeker als je dan ook nog telkens gaat wachten op dat ene van die vijf uit de twintig hapjes.
Kom je vroeg, dan zal het bereiken van de verzadigdheid niet worden gecontroleerd door de hoeveelheid en de frequentie van de verschillende sushi’s die aan jouw tafeltje passeren. Kom je laat, wordt het wachten en wordt je gevoel van verzadigdheid wel gecontroleerd door de hoeveelheid en frequentie van die ene sushisoort die je watertandend doet verlangen naar nog eentje van hetzelfde.
Kom je vroeg, dan zijn de chemische processen die tot verzadiging leiden niet gecontroleerd door het sushi-massatransport. Kom je laat, dan kom je enkel via sushi-massatransport-gecontroleerde processen tot een mijn-maag-is-vol-gevoel..
Het is net zo met vele chemische reacties. Zo zal het risico op intergranulaire corrosie in roestvast staal in ruime mate mee worden bepaald door het al dan niet gecontroleerd zijn van het massatransport van chroomatomen doorheen het roestvast staal. Als je dat niet onder controle hebt, kan dat bij lassen bv. leiden tot ‘sensitisatie in de hitte-beïnvloede zone (HBZ) van de las’. Als die HBZ inderdaad ‘gesensitiseerd’ is, stijgt het risico op intergranulaire corrosie van zodra het roestvast staal in contact komt met water.
Wil je meer weten over corrosie, lassen en/of hun onderling verband? Mail naar
En tot slot
Massatransport-gecontroleerde reacties zijn er in alle sectoren en vele van hun processen. Energieproductie, farmacie, biologie, in de voeding (leve sushi en ook meer en meer tapas op een transportband) en niet te vergeten, het vervoer. Dat laatste gaat niet alleen over metro’s in Japan, maar ook over
Rijdt het vlotjes op de baan of met de trein? Dan is er geen massatransport-gecontroleerde verplaatsing van de voertuigen.
Is het aanschuiven geblazen? Dan hebt u te lijden onder een massatransport-gecontroleerd vervoersproces.
En als tip voor tijdens het weekend of in de vakantie: Kies in de pretparken voor die attracties waar er zich aan de ingang liefst geen en anders een zo weinig mogelijk massatransport-gecontroleerd aanschuifproces voordoet, tenzij aanschuiven één van je hobby’s is.