“Leren ondernemen start in het onderwijs” is een veel gehoorde uitspraak in de discussie over het gebrek aan ondernemers in Vlaanderen. En inderdaad, niets is minder waar. De basisvaardigheden waar we later mee door het leven gaan, worden aangeleerd in onze jeugdjaren. In die zin is het onderwijs niet alleen een belangrijke activator van toekomstige evoluties in de maatschappij, maar ook een zeer belangrijke trendsetter. Samen met de dringende nood aan loonlastenverlaging, zal de toekomst van het ondernemerschap in België in belangrijke mate worden bepaald door de manier waarop het onderwijs ‘ondernemen’ onderwijst en stimuleert.
Er is echter meer nodig om ondernemerschap in België te activeren, te behouden en te doen groeien. Urbain Vandeurzen, erevoorzitter van Voka, formuleerde het als “E = ti2”: ‘Talentontwikkeling’, ‘Internationaal ondernemen’ en ‘Innovatie’ zijn volgens Urbain Vandeurzen de drie sleutelbegrippen voor een gezonde ondernemerstoekomst in België.
Talentontwikkeling is een impliciete taak van het onderwijs en ook de Internationalisatie is onze jeugd niet vreemd meer, zij het slechts in geringe mate omwille van het onderwijs, maar veel meer dankzij internet en de sociale netwerksites zoals instagram, tiktok en, eenmaal de professionale carrière begint, Linkedin. Alhoewel innovatie hier en daar ‘als woord’ opduikt in de eindtermen, is het als breder thema in al te beperkte mate aanwezig in het vormingspakket van onze jongeren. Op technologisch gebied zijn de klassieke fysica-en chemie-proefjes een eerste stimulans en een bezoek aan Technopolis in Mechelen is een fantastische beleving en enorme stimulans voor jongeren met technologisch bloed in hun aderen, maar wat ontbreekt is “hoe” innoveer je? Innovatie start met ‘creativiteit’, iets wat in ons lager en secundair onderwijs wordt verstaan onder tekenen, muziek en handvaardigheid, maar dat een simpel “idee” kan uitgroeien tot microsoft- of Tesla-proporties wordt in veel te beperkte mate onderwezen. Er is weliswaar een mogelijkheid om een cursus economie te volgen en hier en daar zijn er mini-ondernemingen binnen een schoolomgeving, maar daar wordt slechts een uiterst beperkt aantal leerlingen mee bereikt. Bovendien omvat een cursus economie slechts een beperkt gedeelte van de capaciteiten en kennis waar een ondernemer over moet beschikken en zegt het weinig over creativiteit en innovatie an sich.
Tijd voor verandering!
Dr. ir. Frans Vos
Zaakvoerder Materials Consult bv